Voor wandelend Nederland is het misschien wel de beroemdste brug in een natuurgebied: de Moerputtenbrug bij Den Bosch. Een spoorbrug nota bene. Een van de langste historische spoorlijnen van Nederland zelfs. Vandaag negeren we artikel 22 van de Spoorwegwet en gaan we genieten van een vlug rondje spoorlopen over de Moerputtenbrug. Praktische informatie en gpx-bestand vind je onderaan.
De Moerputtenbrug, niet voor halvezolen
De gele wandelroute van 5 kilometer heet Bruggenroute. Ik ben opgegroeid met de taalregels uit de jaren ’80 en ben nooit helemaal losgekomen van het “noodzakelijk meervoud”. Het wekte ook wat verbazing dat de route maar één brug had. Maar ja, wat voor één!
De Moerputtenbrug is een oude spoorbrug uit eind 19e eeuw met (inmiddels) een de status van rijksmonument. De spoorlijn liep van Den Bosch naar Waalwijk en was vooral bedoeld om de achterliggende leerindustrie te ontsluiten. Vanwege de vele schoenenfabrieken werd de spoorlijn ook wel het Halve Zolenlijntje genoemd.
De spoorlijn liep dwars door moerasgebieden zoals de Moerputten, die toen nog de Lange Putten werd genoemd. Om deze te over te steken werd er een brug gebouwd. Een ijzeren brug, zeshonderd meter lang, vastgezet met klinknagels. De brug rust op 35 pijlers van baksteen. De pijlers zijn breed uitgevoerd, zodat er ruimte was om desgewenst een tweede brug ernaast neer te leggen. Dat laatste is nooit gebeurd; de spoorlijn is altijd enkelsporig gebleven.
De lijn werd uiteindelijk onrendabel en sloot in 1972. Even zag het ernaar uit dat de brug gesloopt zou worden maar dat werd voorkomen. Staatsbosbeheer kocht het gebied en restaureerde de brug. Niet meer als spoorbrug, maar als wandelbrug. Tussen de voormalige rails wandel je nu 600 meter lang over de brug met de skyline van Den Bosch als achtergronddecor.
Andere wandelingen met bijzondere historische spoorlijnen vind je onder andere in NP De Meinweg en bij het Belgische station As.
Graslanden met de Vlinderbellevue
Na de Moerputtenbrug loop je nog een keer 600 meter over de spoordijk tot je de dijk afloopt en over de graslanden weer terug wandelt. Het contrast kan nauwelijks groter zijn: van de veenplas bij de brug en het beboste deel bij de dijk naar de open vlaktes en weidse panorama’s. Het voelt opeens meer in de bewoonde wereld. Niet door woonwijken, want die zie je nergens. Maar je ziet in de verte wel duidelijk de auto’s die over de wegen tussen de netjes aangeplante bomenrijen lijken te zigzaggen.
Toch zijn het heerlijke hooilanden om te wandelen en de vergezichten zijn prachtig. Het land staat vol met plassen, waarvan ik niet weet of die er altijd zijn of alleen nu na de natste oktober ooit gemeten. Het wandelpad is hier en daar ook lekker modderig geworden: Limburgse pratsj op het Brabantse land. Ook daarvan weet ik niet hoe dat er anders bij ligt.
Pimpernelblauwtje
Staatsbosbeheer doet er van alles aan om de graslanden een ideale plek te laten zijn voor pimpernelbauwtje. Een raar beestje. Het pimpernelblauwtje legt haar eieren alleen maar op de grote pimpernel. Als de eitjes uitkomen, laten de rupsen zich op de grond vallen en laten zich door moerassteekmieren naar het mierennest vervoeren. Daar aangekomen eten ze de mierenlarven op, soms hele nesten.
Het pimpernemblauwtje was in Nederland uitgestorven tot grote vreugde van de moerassteekmieren. Tot 1990 toen Staatsbosbeheer uit Polen geïmporteerde blauwtje hier herintroduceerden en het na decennia aanploeteren de laatste jaren voet aan de grond lijkt te krijgen. Wat de mieren daarvan vinden is niet bekend. Goed, leuk verhaal om te lezen op de informatieborden maar eind oktober waren er geen vlinders te bekennen. Misschien in de zomermaanden eens terugkeren?
Vlonderen door de moerasbossen
Hoe kort het wandelingetje ook moge zijn, het is bijzonder afwisselend. Hebben we in de eerste 3 kilometers al over een veenplas gelopen, door bossen gewandeld en over hooilanden uitgekeken, nu komt misschien wel het mooiste stukje van de wandeling. Vooral voor wie van vlonderpaden houdt.
Dwars door de moerasbossen loopt namelijk een vlonderpad dat al kronkelend de bomen ontwijkt. Het water staat ook hier hoog, maar het is er donker door de vele begroeiing. Tussen de mossen op een oude boomstronk steken paddenstoelen de kopjes omhoog. Het is één van die plekjes dat je spontaan gaat geloven in rondvliegende feetjes en hardwerkende kaboutertjes of, voor de meer melancholische mensen onder ons, weerwolven en dwaallichten.
Wil je meer vlonderpaden? Kijk dan eens in de Groote Peel met oneindig knuppelpaden, zoals ze daar genoemd worden. Bij Vlodrop-Station vind je ook een adembenemend vlonderpad.
Uitbreidingen voor een wat langere wandeling in de omgeving van de Moerputten
Het moerasbos met de vlonderpaadjes is een heerlijke afsluiting van de toch al bijzondere wandeling. Met iets minder dan 5 kilometer is niet heel erg lang, maar als je wilt kun je hem met de Vlijmens Ven en de Vughtse Heide makkelijk uitbreiden tot een wandeling van 15 kilometer. Vanaf het station ’s-Hertogenbosch kun je ook de Trage Tocht Den Bosch van 18 kilometer wandelen die de Bruggenroute met de Moerputtenbrug integraal als onderdeel heeft.
Praktische informatie over de Bruggenroute en de Moerputtenbrug
- Lengte: 4,7 kilometer
- Gemarkeerd als gele rondwandeling
- Startpunt: Parkeerplaats, Deutersestraat 2, Den Bosch
- Meer informatie bij Staatsbosbeheer
- Honden aangelijnd toegestaan
- Niet geschikt voor kinderwagens en rolstoelen
GPX-bestand voor wandeling over de Moerputtenbrug
Gpx-bestand van de Bruggenroute Moerputten Vertrouw je niet op de gele markeringen in de Moerputten, download dan hieronder het gpx-bestand van de Bruggenroute Moerputtenburg.
Plaats een reactie