Een wandelroute die start in Heeswijk-Dinther en je heen en weer door het dal van een rivier voert en langs een imposant kasteel. Dat is de Trage Tocht Heeswijk, naar idee van Henrie van Zoggel. Deze wandeling in Noord-Brabant is vorige maand toegevoegd aan de alsmaar uitdijende verzameling Trage Tochten.
Hondjes zijn aangelijnd welkom. Dus Muppet stond al klaar met haar hondenriem en gezamenlijk gingen we op weg om de wandelroute vanuit Heeswijk-Dinther te verkennen. Het bleek een prachtige wandeling, maar wel met één kanttekening.
Zeg eens Aa
De rivier die als een rode draad door de wandeling loopt is de rivier de Aa. Je komt hem al heel snel tegen nadat de wandelroute Heeswijk verlaat. Langs een akkerland, aan de overkant een mooie bomenrij. Je steekt een weg over, loopt vervolgens een paar kilometer over een fietspad en komt de rivier opnieuw tegen. Vanaf hier blijf je het grootste deel van de route ernaast of tenminste er vlakbij.
De Aa ontspring bij Nederweert en stroomt naar Den Bosch. Daar komen de Dommel en de Aa samen en mondt als de Dieze even later uit in de Maas.
BEKIJK OOK DEZE PRACHTIGE WANDELING IN DE DOMMELVALLEI
Aan het begin is de Aa nog een beek. In het gebied waar we vandaag wandelen wordt de Aa een kleine rivier. Al in de Romeinse tijd vond er bewoning plaats langs de Aa. Hier tijdens de wandeling tussen Heeswijk en Blericum vooral op een hoger gelegen zandheuvel net van de rivier af. Vanaf de 16e eeuw kon de rivier bevaren worden, maar alleen door kleine platte boten. Echt goed bevaarbaar is de Aa echter nooit geweest. Zeker na de aanleg van de Zuid-Willemsvaart, parellel aan de rivier, had de Aa geen vaarbestemming meer.
De naam Aa betekent trouwens gewoon “water”, net als de varianten Ae, E, IJ. Eigenlijk is deze rivier dus een naamgenoot van de Drentsche Aa, de E bij Edam en ‘t IJ bij Amsterdam.
Het landschap langs de Aa
Vroeger was de rivier gekanaliseerd om overstromingen te voorkomen, maar nu meandert de Aa weer als vanouds door het dal. Afgezien van de naastgelegen weg (hierover later meer) is het hier een schitterend wandelgebied, bestaande uit een brede strook natuur waar graslanden, ruigere velden en hier en daar wat bomen elkaar afwisselen. Trek zeker waterdichte schoenen aan, want het pad gaat soms door erg drassige veldjes.
Er loopt divers vee rond op de velden, vooral paarden en koeien. Maar het is ook een vogelparadijs, waar ik een aalscholver en een zilverreiger tegenkwam. Ook vermaakte een zwaan zich er met twee ganzen.
Van tijd tot tijd kom je bij oude landgoederen en loop je langs oude toegangswegen of weides. Hier en daar ook ouderwetse bossen. En zelf een uitkijktoren met daarnaar een ideale picknickplek. Het maakt dat dit een erg gevarieerde wandeling is die niet snel verveelt.
De Meierij
Het gebied ten Zuiden van Den Bosch is de Meierij. Hier tref je nu prachtige natuurgebieden, zoals de Moerputten, waar je kunt wandelen over de Moerputtenbrug. Ooit was de Meierij het ambtsgebied van een meier, een soort hoofdschout, die werkte voor de hertog van Brabant. Rond 1500 stonden er in dit gebied veel slotjes en kastelen voor de rijken die de stad wilden ontvluchten. Het lag hier gunstig dicht bij Den Bosch als hoofdstad van de Meierij. Deze buitenverblijven, die ook wel speelhuizen werden genoemd, zijn nu grotendeels verdwenen. Dit komt doordat een groot deel van de katholieke adel na de Tachtigjarige Oorlog de Meierij verliet en de kastelen in verval raakten.
Wat je nu nog wel aantreft is een ruïne van Seldensate, waar alleen de duiventil en enkele muren van de toegangspoort nog overeind staat. In de Jaren zeventig heeft de gemeente het restant gekocht, de toegangspoort en duiventil gerestaureerd. Ook werd de tuin hersteld en de gracht weer uitgegraven. Op deze manier krijg je toch nog even een idee van de rijkdom die hier ooit was. De wandelroute leidt je dwars door deze toegangspoort en door de tuin.
Het Kasteel Heeswijk
Hoogtepunt van de wandelroute is Kasteel Heeswijk, een klassieke waterburcht. Je ontmoet het kasteel al heel snel na de start. Het moment dat je de Aa voor de tweede maal tegenkomt, ligt de burcht aan de overkant in de verte. Koeien op een weilandje ervoor, bomen ernaast ter decoratie. Even later kom je bij de toegangsweg naar het kasteel toe, een brede monumentale laan. Het ziet er allemaal erg uitnodigend uit, maar de routemakers hebben andere plannen en laten je linksaf slaan. Ze houden het lekkerste voor het laatste.
Van oudsher heeft dit kasteel gediend ter verdediging. Prins Mautrits lukte het bijvoorbeeld niet dit kasteel in te nemen in 1600, Dat lukte zijn halfbroer pas 29 jaar later, waarna Den Bosch ingenomen kon worden. Ook gebruikte de Franse Lodewijk XIV, de Zonnekoning, het kasteel toen hij ten strijde trok tegen Nederland. Pas halverwege de 19e eeuw kwam het kasteel in particuliere handen en werd het gebruikt voor een kunstcollectie. Vandaag de dag is het een museum en te bezoeken.
Helaas kan momenteel door de Coronacrisis het kasteel alleen bezocht worden na het reserveren van een vast tijdslot. Dat is niet erg handig als het halverwege een wandeling komt en je niet precies weet hoe laat je er arriveert. Ik had daarom van tevoren besloten bezoek voor een andere keer te houden, zodat ik de hond mee kon nemen.
Maar dan, die snelweg…
Het landschap is prachtig lang de Aa, maar er ligt wel een behoorlijke stoorzender vlak naast. De autosnelweg is voor het grootste deel nadrukkelijk aanwezig. Op internet zijn de reacties gemengd, variërend van “jammer van het lawaai” tot “valt reuze mee”. Hoeveel last heb je hier nu echt van?
Eigenlijk is het niet eens een echte snelweg, maar de autoweg N279. De maximumsnelheid is 80 km/uur, maar verder heeft het alle kenmerken van een snelweg met gescheiden weghelften en vier rijbanen. De beschrijving van de Trage Tocht meldt de aanwezigheid van de weg netjes: “[…] langs de zuidkant van het beekdal. Jammergenoeg [sic] is het geluid van de N279 hier soms op afstand en soms dichterbij aanwezig, maar de blik op het Aadal maakt veel goed.”
Vooropgesteld, ik wandel graag voor de rust en stoor me makkelijk aan onnatuurlijke geluiden. De weg langs het dal viel mij dan ook niet mee. Ten eerste hoorde ik de weg voor zeker driekwart van de wandeling, niet alleen aan de Zuidkant van de rivier, maar ook op de terugweg. De wind stond wel erg ongunstig mijn richting op. Bovendien liep ik doordeweeks, dus het was er erg druk met vrachtwagens. Dat zal zeker niet geholpen hebben. Maar behalve het geluid was de snelweg ook voor een heel groot gedeelte zichtbaar aanwezig, ook op de terugweg. Daar had ik niet op gerekend.
De weg wierp voor mij daarom toch wel een schaduw over de wandeling. Ben jij niet zo gevoelig voor de aanwezigheid van een drukke weg, of heb je meer geluk met de wind, dan zal je er waarschijnlijk minder hinder van ondervinden.
Praktische informatie over de Trage Tocht Heeswijk
Deze wandelroute loopt tussen Heeswijk-Dinther en Berlicum en heeft als hoogtepunten de ruïne van Seldensate, de rivier de Aa en Kasteel Heeswijk. Er is in de omgeving nog veel meer te beleven, zoals de Meierse Museumboerderij of een dagje Den Bosch. Wil je er een een paar daagjes tussenuit? Dan kun je ook heel leuk overnachten op een alpaca boerderij.
- Adres start- en eindpunt: Sint Willibrorduskerk, Hoofdstraat 80, Heeswijk-Dinther
- Honden aangelijnd toegestaan
- Lengte wandeling: 15 km
- Routebeschrijving en gpx
- Website van Kasteel Heeswijk
- Bekijk ook dit overzicht van alle Trage Tochten in Brabant
Wat een mooie wandelroute! Ik heb bijna vakantie en wil nog steeds een keer het kasteel bezoeken. Misschien beter om eerst het kasteel te bezoeken en dan te gaan wandelen in de omgeving, maar dan wel een kortere route 🙂
Veel plezier alvast. Je kunt eventueel deze Trage Tocht ook oppikken bij de parking van het kasteel. Dan skip je het stuk Heeswijk-Dinther naar kasteel en weer terug en wordt de route ook een stuk korter.
Haha hoe grappig. Ik moest bij het lezen van de naam spontaan aan het tv programma denken van toen ik klein was. Zeg eens aaaaa.
En dat van die snelweg is herkenbaar. Wij wonen in een dergelijke situatie. Het geluid is echt heel erg afhankelijk van dag tot dag.
Ja, ik dus ook. Zeg eens Aaaa… met Mien Dobbelsteen, jeugdsentiment!
Wij gaan volgende week een weekje richting Gelderland, dus wie weet doen we deze wandeling ook wel! wel jammer van die weg, daardoor twijfel ik wel
Als je gevoelig bent voor snelweggeluid, dan kun je misschien beter een andere wandeling overwegen. Veel plezier in Gelderland. Daar is ook zo ontzettend veel te beleven!
Het lijkt me een hele mooie route. En wat leuk dat je stukken geschiedenis in je blog verwerkt. Wat jammer dan dat er eigenlijk niet veel over is van al die kastelen en sloten van vroeger. En jammer van de N weg. Misschien dat het de komende tijd wat rustiger is qua geluid, aangezien je zou denken dat er minder verkeer is met veel thuiswerkende mensen.
Dat is één van de redenen dat ik wandelen zo leuk vind. Je loopt bijna altijd op grond waar al heel veel gebeurd is.
Dat ziet er uit als een fijne wandelroute, lekker veel Hollandse plaatjes ook. Vooral die koeien bij dat kasteel, love it! Dank voor de tip 🙂
Graag gedaan! En eh…, Brabantse plaatjes eigenlijk 😉
Heerlijk, het Brabantse landschap. Ik fietste er graag rond met mijn wielrenner waarbij ik ook wel eens langs het kasteel van Heeswijk kwam. Mooie omgeving. Wel jammer dat de weg er zo dichtbij ligt, maar als je dat weet van te voren kun je je daarop instellen. Misschien valt het dan wel mee.
Mooie vlakke omgeving om te fietsen. En ja, die weg, je moet er inderdaad op ingesteld zijn en/of er geen aanstoot aan nemen. De natuur hier maakt veel goed.