Je wilt eens wat anders dan een gewone natuurwandeling. Je houdt van kleine lokale geschiedenis. En je bent niet vies van schone kunsten. Dan is de Andreas Schotel wandelroute echt iets voor jou! Ook erg leuk met kinderen. Taai met me mee af naar Esbeek bij Tilburg. Bezoek het inimini-museumpje in het plaatselijke café. En loop de rondwandeling van 10 kilometer met onderweg het werk van Schotel en op hem geïnspireerde hedendaagse kunst.
Andreas Schotel, Rotterdammer die verbleef in Brabant.
Andreas Schotel was een Rotterdamse kunstenaar en graficus die leefde van 1896 tot 1984. Hij is vooral bekend voor zijn etsen en aquarellen. Mij deed het wat denken aan de affiches uit de jaren twintig en dertig voor de arbeiderspartij. Schotel ontwikkelde een fascinatie voor de haven en de industrie, die hij graag tekende. Hij was daarbij ook overtuigd socialist.
In de zomermaanden verbleef hij in Esbeek, een klein boerendorp bij Hilvarenbeek. Hij woonde daar met zijn gezin in een piepklein tuinhuisje van twee bij twee meter. Ironisch genoeg vlak naast de antisocialistische Oranjebond van Orde. Hij kon het echter goed vinden met de plaatselijke bevolking en tekende veelvuldig de boeren die aan het werk waren op het land. Die tekeningen tonen nu een interessante blik op de technische ontwikkelingen die zich voor de oorlog voltrokken bij het boerenbedrijf. Schotels werk is om die reden ook historisch van belang.
Andreas Schotel museum
In Esbeek staat nu een klein museum dat volledig aan Schotel is gewijd. Het is iets groter dan het tuinhuisje (maar niet veel groter) en is een onderdeel van het café de Schuttershof. In het museum tref je wisselende tentoonstellingen van het werk van Schotel en een authentieke drukpers. Ook de zogenaamde ‘Mari’ staat er, een door Schotel ontwikkelde machine om etsplaten beter schoon te vegen. Je kunt het museum bezoeken voor een vrijwillige bijdrage.
De Andreas Schotel wandelroute door de natuur
De natuur rondom Esbeek bestaat vooral uit bos en boerenland. Het is er aangenaam rustig en heerlijk om rond de lopen. Het is aan de andere kant ook weer geen heel opzienbarende natuur. Er zitten in de wandeling weinig echte hoogtepunten qua natuurbeleving. Aan het begin van het Landgoed Utrecht dreigt het zelfs even wat saai te worden, met een wat eentonig productiebos vol hoge naaldbomen. Maar wie klaagt daarover? Je bent tenslotte graag buiten en het ruikt er heerlijk.
Is het je echt alleen om de natuur te doen, dan kun je in de omgeving mooiere natuurgebieden vinden. Diana van Stripe Away somt de mooiste wandelroutes in Tilburg en omgeving voor je op.
Een positieve uitzondering is het gebied rondom de Broekeling. In een turfveldje waarin twee beken uitkwamen, is in de jaren dertig een stuwdam geplaatst. Daardoor groeide het uit tot een echte ven. Dit stukje is bovengemiddeld idyllisch te noemen. Helaas loop je daarna weer een vrij lang stuk langs een provinciale weg. Al met al gewoon een prima wandeling in heerlijke rustige natuur.
Oh, ik vergeet nog bijna het hutje speciaal voor de Andreas Schotel wandelaars. Deze staat bij boerderij Koekoek. Je kunt hier even uitrusten op een bankje en er hangt een tekening van Andreas Schotel van de boeren bij deze boerderij. Maar het sympathiekste is toch wel de warmwatermachine en de thee en soepjes die er liggen. Je kunt jezelf bedienen en zelf afrekenen. Wederom tegen een zelf te kiezen bedrag. Fantastisch!
De kunst langs de wandelroute
Bijzonder aan de Andreas Schotel wandelroute is dat je op diverse plaatsen werk van Schotel en van hedendaagse kunstenaars tegenkomt. Schotels tekeningen zijn op grote schildersezels geplaatst. Ze geven zo een goed beeld hoe Schotel vroeger te werk moet zijn gegaan. Je kunt hem als het ware zien zitten.
De hedendaagse kunst is voor het merendeel afkomstig van één kunstenaar: Hannes Verhoeven. Hij komt zelf uit Esbeek en heeft zich laten inspireren door Schotels werk. Soms zelf vrij direct, zoals bij “Alsof ze nooit zijn weggeweest”.
In de Broekeling staan een drietal dames die zich baden in het water: “Baadster in Broekeling”. Ook dit beeld is een vrij letterlijke vertaling van een tekening van Schotel. Toen ik er was, was de waterstand overigens zo laag dat alle drie de dames zich aan de kant bevonden. Maar dat maakte niet veel uit voor de beleving. Dit tafereel deed me denken aan de sirenes bij de rivier in de film O Brother, Where Art Thou? Met enige moeite liet ik me niet in vervoering meeslepen en liep ik verder.
Hoogtepunt en superleuk voor kinderen: De “Melkfabriek” in Esbeek
Een van de grotere kunstwerken is aan het einde van de route: melkfabriek. De mechanisatie van het boerenland zoals geschetst door Schotel is door Verhoeven doorgetrokken naar een koe als fabriek. Het staat er als een reuze koe in het veld en -superleuk als je met kinderen wandelt- je kunt erin klimmen. Binnen zijn diverse wielen waar je aan draaien kunt en die andere wielen weer in beweging brengen. Er is ook een leuk “making of” filmpje van op You Tube.
Op de website van Reismuts tref je nog heel veel meer van de leukste uitjes voor kinderen bij Tilburg.
Conclusie
De Andreas Schotel wandelroute is een heel leuke, driedimensionale wandeling. Historisch, kunstzinnig èn ook gewoon een heerlijke wandeling door de natuur. Voor wie eens echt iets ander wil.
Heb je de smaak van kunst en wandelen helemaal te pakken? Overweeg dan ook eens een wandeling in de voetsporen van Vincent van Gogh. Of ga wandelen langs bouwwerken van de beroemde ontwerper Gerrit Rietveld in Bergeijk. In Zuid-Limburg heb je een erg leuke culturele fiets- en wandelroute in Eijsden-Margraten. Deze leidt je langs kunstwerken en historische locaties in de gemeente.
Praktische informatie Andreas Schotel Wandelroute
- Andreas Schotel museum, Dorpsstraat 2, 5085 EG Esbeek
- Website
- De wandeling is 9,9 kilometer lang, eventueel in te korten tot 3 kilometer.
- Download hier een routebeschrijving. Deze is ook te verkrijgen in het museum of café Schuttershof.
- Wil je overnachten in de buurt, denk dan eens aan het kindvriendelijke park Landal Duc de Brabant.
- Deze wandeling heb ik gedaan op advies van Henry van Zoggel, die er zelf ook een artikel aan heeft gewijd op zijn wandelblog Ambulare.
Andreas Schotel wandeling: gpx-bestand
Je kunt een gpx van de Andreas Schotel Wandelroute downloaden via de knop hieronder.
Blijf op de hoogte!
Zet nu je emailadres op mijn mailinglist! Af en toe ontvang je een emailtje van me met een overzicht van de nieuwste blogs. De updates komen uit wanneer het uitkomt, dus zeer onregelmatig. Een beetje zoals ik zelf ben dus. Je emailadres wordt alléén voor deze mailing gebruikt.
Plaats een reactie