jammerdal venlo

Jammerdal: prachtig wandelen in Venlo

Home » Wandelen » Wandelen in Nederland » Wandelen in Limburg » Jammerdal: prachtig wandelen in Venlo

Het Jammerdal in Venlo is een niet al te groot, maar erg mooi en afwisselend natuurgebiedje. Verassende hoogteverschillen, waterpartijen, stukjes heide en bossen wisselen elkaar in hoog tempo af. Een gebiedje met veel (pre)historie ook. Een prima plekje voor een kort ommetje van net geen 5 kilometer.

GPX-bestand en praktische informatie tref je onderaan dit artikel.

Het Jammerdal

Wat een fijn wandelgebiedje is het Jammerdal toch. Ik moest om een andere reden in Venlo zijn en koppelde daar meteen deze wandeling aan vast. Mevrouw Buitenlucht – de reden dat we überhaupt in Venlo moesten zijn – en hond Muppet gaan mee.

Fans van het Pieterpad kennen het Jammerdal allang. Het bekendste lange-afstand-wandelpad van Nederland kiest er namelijk ook voor om door het Jammerdal te wandelen. Om precies te zijn gaat het om etappe 22 van het Pieterpad van Venlo naar Swalmen.

Het is niet groot, maar zelden heb ik zoveel variatie gezien in een klein natuurgebied. Ooit was hier vooral klei en grint, maar die zijn tussen ongeveer 1700 en 1930 ontgonnen. Daardoor zijn er veel hoogteverschillen en hier en daar zelfs heuse afgrondjes. In de diepst gelegen plekken waar men het meest afgegraven heeft, zijn nu plassen. Het schijnt dat je er ’s zomers kunt zwemmen, maar daar was nu veel te koud voor.

Wandelen in het Jammerdam in Venlo

Het Jammerdal kun je het best verkennen met de voet. Er zijn veel kleine paadjes en het is klein genoeg om lekker op de bonnefooi te gaan zonder risico op verdwalen. Maar er zijn ook enkele knooppunten die je kunt volgend. Het Limburgs Landschap, beheerder van het Jammerdal heeft een route langs de knooppunten uitgestippeld van 4,5 kilometer. Deze route laat je zo ongeveer het gehele gebied zien.


Watermolens

Het gebied staat ook bekend als “Onderste en Bovenste Molen”, vanwege de twee watermolens die er ooit dienst dezen. Hier waren al molens in de 15e eeuw, maar de huidige gebouwen dateren van begin 20e eeuw. Ze functioneren ook niet meer als molen. De Bovenste Molen is nu een hotel en ligt op een heel schilderachtig plekje. De wandelroute loopt letterlijk over het terras en is een mooi plekje voor een korte pauze.

De Onderste molen staat midden in een woonwijk en de molenplas is verdwenen. De Molenplas heeft na sluiting van de molen in 1932 lange tijd als openluchtzwembad gefungeerd. Ook is hier een camping geweest.

Bovenste Molen in het Jammerdam in Venlo

Grafheuvels in het Jammerdam

De wandelroute loodst je langs de zeven grafheuvels uit de vroege ijzertijd. In de grafheuvels, een rijksmonument, zijn urnen met crematieresten en sierraden gevonden. Grafheuvels zijn allesbehalve zeldzaam; er zijn er in Nederland duizenden, waarvan 636 als rijksmonument. De heuvels in het Jammerdal liggen er wel mooi bij, hoog verheven boven de afgravingen die er rondom hebben plaatsgevonden.

Grafheuvels in het Jammerdal

Andere wandelingen waar je grafheuvels kunt tegenkomen zijn bijvoorbeeld de rolstoelwandeling door het Vijlenerbos, of natuurlijk de Maashorst bij knooppunt Paalgraven. Daar vlakbij tref je trouwens ook de grootste grafheuvel van Nederland: het Vorstengraf.

Jammerdal, Jammerdaal of Jaomerdal, what’s in the name?

De naam van het gebied is al bijzonder op zich. Klinkt niet erg aantrekkelijk ook. Nu wil je natuurlijk graag weten waar de naam Jammerdal vandaan komt. Maar helaas is dat niet precies bekend. Jammer dan. We zullen het moeten doen met speculaties.

Met de metaaldetector over de omgeploegde akkers langs het Jammerdal.

Het lijkt wel vast te staan dat Jammerdal een zogenaamde typoniem is: een naam die verwijst naar gebeurtenissen lang geleden. Er zijn meer “jammerdalen” in Europa en allemaal verwijzen ze naar legers die in hinderlagen gelokt werden en verslagen. En laat er nou ook ergens hier in de buurt een slag plaatsgevonden te hebben. En niet de minste: de beroemde Ambiorix die 7200 Romeinen een kopje kleiner maakte door het leger van Ceasar in een hinderlaag te lokken. Dat gebeurde in 54 v. Chr., maar de exacte plaats is niet bekend. Zou het dan hier hebben plaatsgevonden? Mogelijk, maar er zijn andere locaties die waarschijnlijker zijn.

De wraak van Ceasar was overigens niet mals. Hij stuurde een leger van 50.000 man en veel Belgische stammen werden uitgeroeid. Ambiorix zou zijn ontkomen en zich bij een Germaanse stam hebben aangesloten.


Meer, en meer tastbare, Romeinse geschiedenis tref je in de Duitse stad Trier, hier een paar uurtjes rijden vandaan. Klik hier voor de leukste bezienswaardigheden in Trier.


Schildpadden in het Jammerdal?

In Nederland komen heel veel schildpadden voor in het wild. Niet inheems maar voormalige huisdieren. Schildpadden worden ook best wel oud, een jaar of veertig. Dus denk goed na als je en schildpad neemt of je ook bereid bent zo lang voor ze te zorgen.

Ben je daar niet toe bereid en heb je per toch een schildpad aangeschaft, dan zijn er genoeg mensen die ze dan maar in de natuur loslaten. Ze overleven vaak prima, maar voortplanten kunnen ze niet omdat het te koud is in Nederland. Desalniettemin is zijn er tienduizenden schildpadden in de Nederlandse wateren te vinden. Volgens sommigen zelfs zo’n honderdduizend.

Schildpadden in het Jammerdal in Venlo

Dat mag dan zo zijn, maar ik had ze nog nooit gezien. Tot vandaag, langs de molenplas van de Bovenste Molen, waar deze geelbuikschildpadden probeerden wat zonnestraaltjes op te vangen.

De Dierenambulance wordt jaarlijks 200 keer gebeld voor een gevonden schildpad, maar die mogen waterschilpadden niet meenemen. Alleen als ze ziek of dood zijn of als het een landschildpad betreft komt de Dierenambulance in actie. Lekker laten zitten dus, als je er een ziet. En niet oppakken, want ze schijnen venijnig te kunnen bijten. Al blijkt dat ook wel weer mee te vallen, zo hebben we geleerd van het programma Bijten en Prikken

Praktische informatie over wandelen in het Jammerdal te Venlo

  • Lengte 4,5 kilometer
  • Knooppunten: 76 – 70 – 69 – 68 – 72 – 58 – 59 – 60 – 48 – 66 – 67 – 69 – 70 – 76
  • Startpunt: Parkeerplaats kruising Egypte-Jagerstraat-Venlose Landweerweg in Tegelen.
  • Alternatief startpunt: Parkeerplaats P2, Hotel de Bovenste Molen, Bovenste Molenweg 12, 5912 TV Venlo

GPX-bestand voor de wandelroute Jammerdam

Klik hieronder op de downloadknop voor de gpx van de wandelroute.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

3 comments