Wat is een Klompenpad? Klompenpaden, ze komen best vaak langs bij diverse wandeltips. Toch had ik er nog nooit een gedaan. Ik was, zeg maar, nog een “klompenpadmaagd”. Op zich is dat niet zo heel verwonderlijk. Ik woon in het zuiden en de klompenpaden zijn alleen in Utrecht en Gelderland. Maar nu ik toch op bezoek ben bij het Middelpunt van Nederland maak ik meteen gebruik van de gelegenheid. Er zijn in Ede 11 Klompenpaden en eindelijk kan ik met eigen klompen ervaren wat er nou zo bijzonder aan is.
Niets missen van Bestemming Buitenlucht? Zet jezelf op de mailinglijst!
Wat zijn klompenpaden?
Klompenpaden zijn wandelingen over boerenland en landgoederen. De makers van de routes zijn Landschap Erfgoed Utrecht en Stichting Landschapsbeheer Gelderland, wat verklaart dat ze ook alleen in deze twee provincies voorkomen. Het adagium is lekker struinen over kleine paadjes, doorsteekjes en herstelde historische routes.
Op het moment zijn er 117 klompenpaden, te raadplegen op de website van de Klompenpaden. Veel van de klompenpaden gaan over particulier grondgebied van boeren en soms ook door het vee. Om die reden zijn honden, ook aangelijnd, niet welkom op klompenpaden.
Klompenpaden zijn bewegwijzerd en onderhouden
De klompenpaden zijn bewegwijzerd met bordjes langs het pad. De lengte van de klompenpaden variëren van 3 tot 27 kilometer. De meeste zijn in te korten of te verlengen. Er wordt trouwens gewerkt aan een nog langer Klompenpad XL van 30 kilometer. Er zijn ook speciale klompenpaden, zoals een klompenpad voor kinderen. Bijzonder is ook de Klompenpad Food, waar je op bepaalde plekken wilde ingrediënten kunt plukken om te verwerken in de bijgeleverde recepten.
De paden worden onderhouden door vrijwilligers. Elk pad heeft en groep vrijwilligers en een coördinator die de paden regelmatig langslopen en controleren. Mocht er een deel tijdelijk ontoegankelijk zijn, dan wordt er een alternatief gezocht. Ook worden de routes van tijd tot tijd verbeterd, gemiddeld wordt ieder jaar 10% van de routes gedeeltelijk aangepast. Zorg er dus voor dat je altijd de meest recente versie van de wandelroute bij je hebt.
Met de klompenpaden-app
Klompenpaden kun je volgen met een folder. Je kunt ook de bordjes langs de paden volgen. Maar er is ook een speciale app voor de klompenpaden, waar je de route kunt volgen met gps. Dit is sowieso al mijn favoriete manier van wandelen, maar het leuke van de app is dat je op diverse plaatsen ook historische achtergrondinformatie krijgt over de locatie of de streek. Nu houd ik zelf enorm van materieel en cultureel erfgoed en wil altijd graag net iets meer weten over de omgeving waar ik wandel. En de klompenpaden-app biedt in dat opzicht echte meerwaarde.
Klompenpaden versus Trage Tochten
Het concept van klompenpaden doet me denken aan de Trage Tochten. Ik heb al diverse Trage Tochten beschreven op Bestemming Buitenlucht. Het zijn wandelroutes die ook graag net even afwijken van de al te plat getreden paden.Maar er zijn toch ook wel behoorlijke verschillen.
Lees ook: Rappe rondjes van de vader van de Trage Tochten
De meest in het oog springende verschil is dat klompenpaden bewegwijzerd zijn met bordjes en pijlen. Trage Tochten kiest hier heel bewust niet voor. Om bordjes te mogen plaatsen is namelijk toestemming nodig van de terreineigenaren die vervolgens ook wat in de melk te brokkelen willen hebben over het verloop van de route. Trage Tochten kiezen dus voor onafhankelijkheid. Nadeel is dat het wat minder gebruiksvriendelijker is. Pijltjes volgen langs het pad is natuurlijk wel zo makkelijk.
Een ander verschil is dat de Trage Tochten naar mijn gevoel minder vaak stukken asfalt hebben. Een trage tocht is minimaal 70% onverhard, maar meestal heel veel meer. En trage tochten proberen zoveel mogelijk fietspaden en autoweggetjes te voorkomen. Het klompenpad dat ik loop in Lunteren heeft best veel verharde paden en asfalt en ik moet af en toe toch opzij voor een passerende fietser en auto. Misschien is dit niet representatief voor alle klompenpaden, maar Klompenpaden vermeldt helaas geen percentage verhard/onverhard bij hun routes.
Zowel Klompenpaden als Trage Tochten zijn te lopen via een app. De Klompenpaden zijn gratis te downloaden. Trage Tochten werkt samen met de app Wandelzapp die overigens veel verschillende routes aanbieden. Wandelzapp vraagt na een eerste gratis wandeling een bijdrage, per route of middels een jaarabonnement. Trage Tochten bieden verder geen uitgebreide achtergrondinformatie over de omgeving, maar zijn dan wel weer landelijk verspreid en niet in slechts twee provincies.
Mijn allereerste Klompenpad: het Meulunterenpad rond de Goudsberg bij Lunteren.
Goed, ik geef meteen toe, ik ken dus nog maar één klompenpad en ik heb geen idee hoe representatief die is voor de andere klompenpaden. Maar het Meulunterenpad is alleszins een aanrader. Het is een heerlijke route van 12 kilometer door de prachtige Veluwse bossen en glooiende weilanden. De bewegwijzering langs het pad is zeer goed onderhouden; je kunt nauwelijks fout lopen. Alleen bij de aangeboden extra lussen om de route te verlengen is het even opletten welk pad je volgen moet.
Het pad begint wel wat stenig. Mijn door de folder geadviseerde “opstappunt” was het station in Lunteren en zowel de aanlooproute als het begin van de officiële ronde gaan door een nogal saai gedeelte van Lunteren. De omgeving is fantastisch, maar het dorp Lunteren zelf valt niet direct in de prijzen als pittoresk hoogtepunt van Gelderland. Maar vanaf het moment dat je de bebouwde kom verlaat en over de weilanden loopt, met de Goudsberg op de achtergrond loop je hier in de heerlijk rustige buitenlucht.
En toen kwam de regen…
Regen, harde regen, het is bepaald niet mijn favoriete weertype om te wandelen, maar bij het lopen van een klompenpad hoort het er stiekem wel wat bij. En in dat opzicht heb ik geluk. Er komt een bui over me heen die ik lange tijd niet zo heftig heb meegemaakt. In korte tijd ziet het zwart van de regen. Maar zo snel als de bui gekomen is, zo snel is hij ook weer verdwenen en klaart het op. Een beetje zoals het onweer in de Pastorale van Beethoven.
Het is precies genoeg om de paden even goed modderig te krijgen. En natuurlijk mijn wandelschoenen. Maar misschien nog wel mooier dan de regen is het landschap tijdens de opklaringen. De lichte heiige lucht die zich tussen de lonely trees omhoog wringt. Een waterig zonnetje die door de wolken probeert te breken. En niet te vergeten de lucht van het vochtige bos. Op die momenten ben ik 100% in mijn element.
Klompenpad Meulunterenpad is een afwisselende wandeling
De wandeling is bijzonder afwisselend. In het begin vooral uitgestrekte weilanden, waar een blauwe trein zich doorheen zoeft. Al snel wat loofbossen, maar nog aan de bosrand en uitkijkend over de Lunterense Eng, waar al eeuwen landbouw plaats vindt. Maar ook naaldbossen en zandverstuivingen. Eigenlijk komt alles wel zo een beetje langs.
De historische informatie in de app is echt erg leuk om tussendoor te lezen. Over een eeuwenoude handelsroute waar vroeger een hut en nu een uitkijktoren staat. Over de zandwinning die diepe kuilen heeft achter gelaten. Over een waterput die de Germanen reeds gebruikten. En zo voort. Je loopt in de mooie natuur, maar je bent zeker niet de eerste die hier komt kijken. Al vele generaties voor je hebben hier gewoond, gewerkt en het landschap gevormd. De historische informatie geeft je zo een extra perspectief mee.
Maar toch ook wel wat gemiste kansen bij het Klompenpad Meulunterenpad
Zonder nu meteen alle pluspunten weg te vegen: er zijn toch ook wel weer delen waarvan ik me afvroeg waarom. Lange rechte stukken over de Hessenweg en de Boslaan, waar ook plaatselijk autoverkeer langs rijdt, hadden van mij niet gehoeven. Vooral ook omdat er ook wel alternatieve paadjes mogelijk lijken. En dat het Klompenpad de schitterende bochtige paden van het rijksmonumentale Buurtbosch letterlijk links laten liggen is een gemiste kans.
Conclusie Klompenpaden
Het is eigenlijk jammer dat Klompenpaden alleen in Utrecht en Gelderland voorkomen. Ik zou er graag ook dichter bij huis en aantal hebben, want ik heb me hier erg goed vermaakt. De app werkte uitstekend, de route was afwisselend en bovenal in de prachtige natuur. Dit alles smaakt naar meer.
Maar de grootste meerwaarde vind ik de historische informatie die je via de app er zomaar bij cadeau krijgt. Die krijg je maar bij weinig andere wandelroutes zo op een presenteerblaadje voorgeschoteld. Het scheelt een hoop gegoogle bij thuiskomst.
Ik heb nog nooit een klompenpad gelopen, maar wist ook niet dat ze alleen in die provincies voorkomen. Dat verklaart een hoop. Fijn dat de routes gratis zijn, daardoor vind ik ze toegankelijk.
Wel fijn inderdaad, zo’n gratis app. In een winkeltje bestaal ik zo een of twee euro voor een leuke route, maar op internet is dat toch alijd een extra drempel.