Wat is er mis met een lekkere wandeling in de duinen bij Wassenaar? Nou, misschien wel dat je doorgaans niet de enige bent die dat een goed plan vindt. Hou je van wandelen in de rust (dus rust met heel stille kleine lettertjes) dan ben je aan het goede adres in de Kijfhoek en Bierlap. In dit afgesloten gebied worden maar beperkt mensen toegelaten. De natuur kan hier in zijn uppie nog helemaal zichzelf zijn. En, met een toegangskaartje, jij ook.
Wat is de Kijfhoek en Bierlap?
De Kijfhoek en Bierlap is een afgebakend natuurgebied midden in de duinen bij Wassenaar. Het wordt beheerd door Dunea, de regionale leverancier van drinkwater. Het is dan ook niet alleen een natuurgebied, maar ook een waterwingebied. In de regio drinken 1,25 miljoen mensen het water van Dunea. De duinen hier helpen het drinkwater te zuiveren. Je ziet dat duidelijk aan de deksels die hier en daar boven het maaiveld uitkomen.
Maar verder is het vooral een rustgebied, waar weinig tot niet wordt ingegrepen door de beheerder. Het resultaat is een erg afwisselend landschap met bossen, meidoorns, ruige vlaktes en natuurlijk duinen. Er grazen Konikpaarden en Gallowayrunderen, waarvan ik maar hoop dat hun bijdrage aan het drinkwater door het zand wat extra gezuiverd wordt.
Waar vind je de Kijfhoek en Bierlap?
De Kijfhoek en Bierlap zijn een onderdeel van Meijendel, het duingebied tussen Scheveningen en Wassenaar. Op nog wat grotere schaal is het onderdeel van het nieuwe Nationaal Park Hollandse Duinen.
Een andere mooie wandeling waarin duinen worden afgewisseld met polders en een historisch stadje is de wandeling rond Hellevoetsluis en Quackjeswater.
Alleen op de wereld
Meijendel is een waar genot om te wandelen. Maar, je bent hier wel in de drukke Randstad. Dat betekent én dat er veel mensen wonen én dat de natuurgebieden hier niet voor het oprapen liggen. Eén en één is twee: je zult zelden de enige zijn die hier komt genieten van het duinlandschap. Sterker nog, Meijendel is een van de drukste natuurgebieden van Nederland. Ik was er zelf op een relatief rustige doordeweekse dag net na de schoolvakanties. Maar ja, elke 5 à 10 minuten kwam ik toch wel een tegenligger tegen.
Hoe anders is dat in de Kijfhoek en Bierlap. Je passeert het hekje en opeens zie je niemand meer. Meer dan twee uur heb ik gestruind in de duinen en niet één tegenligger. Überhaupt kwam het aantal mensen dat ik hier heb gezien niet verder dan welgeteld nul. Een zeldzaamheid, zo dicht bij de drukke stad.
En dus heerst er stilte. Zo af en toe hoor je een blaadje ritselen in de wind, en dan heb je het zo ongeveer ook wel gehad. Enige uitzondering is het uiterste noordoosten van de route. Daar kom je vrij dicht langs Duinrell, en hoorde ik even wat kinderen schreeuwen in de verte. Het is dat ik daarvoor al zo verwend was door de rust, anders had ik het waarschijnlijk niet eens opgemerkt. Maar het is hier dus zo stil, dat elk geluidje gaat opvallen.
Ja, je moet een kaartje kopen voor toegang tot de Kijfhoek en Bierlap. Maar nee, de toegangsprijs van €2 per persoon kan de drempel niet zijn. Je kunt je tickets online van tevoren bestellen en dan krijg je ze per omgaande gemaild. Je kunt ze ook bij het bezoekerscentrum kopen tijdens openingstijden. Maar alleen als ze nog voorradig zijn. Er wordt namelijk maar een beperkt aantal mensen per dag toegelaten tot de Kijfhoek en Bierlap. Het moet er natuurlijk wel rustig blijven.
Zo mooi en zo zwaar wandelen
Oké, weinig andere mensen dus. En rust. Maar het landschap is er niet minder mooi om. Integendeel. Het is met afstand een van de mooiste wandelingen die ik de afgelopen tijd gemaakt heb. Het landschap is er zo afwisselend en van tijd tot tijd adembenemend, dat ik eigenlijk superlatieven te kort kom om mijn ervaringen met je te delen. Ik ga het niet eens proberen. Kijk maar naar de foto’s en bedenk: de kiekjes vallen altijd tegen in vergelijking met het echte. De weidsheid en de hoogteverschillen laten zich niet goed vastleggen in een tweedimensionaal prentje.
En het uitzicht, dat je af te toe ten deel valt. Van boven op een duin kun je Scheveningen zien liggen. Het reuzenrad en de Pier zelf vormen in de verte de skyline boven de boomtoppen uit.
Hoe mooi het ook moge zijn, fysiek ga je het wandelen in de Kijfhoek en Bierlap wel voelen. Het is bijna overal mul zand. Dat houdt behoorlijk op. En het gaat stiekem best vaak ophoog en omlaag. Een enkel klinkerpaadje dat er ligt voelt als een verzuchting. Reken hoe dan ook maar niet op je gebruikelijke wandelsnelheid. En zelfs dat past eigenlijk in het landschap, waar zelfs je looppas zich conformeert aan de ultieme rust.
Hoe kom je bij de Kijfhoek en Bierlap?
Je bereikt de Kijfhoek en Bierlap vanuit De Tapuit, het bezoekerscentrum van Dunea. De route is eigenlijk best simpel: je volgt gewoon de blauwe bordjes. De blauwe route start net voorbij het bezoekerscentrum en maakt een rondje van ruim drie kilometer om daar ook weer uit te komen. Precies halverwege kom je via een zijpaadje bij een informatie bord uit. De ingang voor de Kijfhoek en Bierlap is daar meteen achter. Dit is de enige in- en uitgang. Let wel op: zeker als je de blauwe route met de klok mee loopt, kun je het informatiebord makkelijk missen omdat die net wat achter je ligt.
Hoe bepaal je je route in de Kijfhoek en Bierlap?
Er zijn geen gemarkeerde wandelroutes in de Kijfhoek en Bierlap uitgezet. Je bent hier alleen op de wereld en dus ook qua navigatie op jezelf aangewezen. En eigenlijk is dat juist ook een van de charmes van dit natuurgebied in de duinen bij Wassenaar. Onderaan dit artikel bied ik je mijn route als gpx-bestand aan. Maar ik zeg er meteen bij: gebruik hem NIET! De Kijfhoek en Bierlap is nou bij uitstek zo’n gebied waar je een beetje gedachteloos moet struinen en in gedachten moet verdwalen. En misschien ook wel in het echt een beetje.
Groene paaltjes in de Kijfhoek en Bierlap
Om niet geheel te verdwalen zijn de wandelpaden in de Kijfhoek en Bierlap gemarkeerd met paaltjes met een groene kop. Om de kwetsbare natuur te beschermen mag je alleen op deze “officiële” paden met paaltjes wandelen. Maar maak je niet ongerust, er zijn meer dan genoeg paden om alsnog te dolen door het natuurgebied en binnen no time weet je alsnog niet meer waar je precies bent.
Totdat je opeens een paaltje met een nummer tegenkomt. Als je slim bent heb je het kaartje van de Kijfhoek en Bierlap bij je. En kijk eens aan: op het kaartje staan ook nummers. Dus als je werkelijk verdwaald bent, dan loop je zolang door tot je een paaltje tegenkomt met een nummer en je weet waar je op de kaart bent. En met een klein beetje padvinderskwaliteiten kun je zo de richting naar de uitgang wel weer terugvinden.
Het klinkt eenvoudig, zeker als je wel eens met knooppunten hebt gewandeld. In de praktijk echter viel het me in het begin nog niet mee. De paaltjes met een nummer helpen je wel om jezelf terug te vinden op de kaart. Enigszins, want de nummers zijn groot afgedrukt en niet heel nauwkeurig te pinpointen. Maar de paaltjes vertellen je anders dan wandelknooppunten niet waar je heen moet voor het volgende paaltje. En het oriënteren met bochtige paadjes en een sterk vereenvoudigde kaart maken het niet makkelijker. Toch, na een half uurtje of zo, kreeg ik het in de vingers en onder de knie.
Het kaartje met de nummers kun je ophalen in het bezoekerscentrum of van tevoren downloaden bij Dunea.
Wandelroutes in de Kijfhoek en Bierlap
Mocht dit nou allemaal toch te spannend voor je zijn, dan kun je dus onderaan dit artikel een gpx-bestand downloaden met de route zoals ik die zelf heb gewandeld. Deze route is met 10 kilometer totaal misschien wat aan de korte kant, maar het vele mulle zand maakt dat het heel veel langer voelt.
Er zijn ook elders op internet diverse gpx-bestanden beschikbaar die je door de Kijfhoek en Bierlap loodsen. Eigenlijk is alleen een gps-wandeling hier nuttig. Een routebeschrijving is nagenoeg ondoenlijk. Wil je het wel proberen met een routebeschrijving, dan adviseer ik de Trage Tocht Meijendel, maar zelfs routemaker Rutger Burgers waarschuwt dat de routebeschrijving globaal en slechts ter ondersteuning voor topokaart of gps is. “Waar het duin wat zandiger wordt, rechtsaf”, is bijvoorbeeld zo’n zin die je nou niet bepaald verder helpt in dit gebied.
De blauwe route vanuit de Tapuit in het Meijendel?
De Kijfhoek en de Bierlap zijn, wat mij betreft, het absolute hoogtepunt in dit gebied. Om er te komen wandel je dus de blauwe route, een rondwandeling van drie kilometer. Vergis je niet, de blauwe route an sich is ook zeker al de moeite waard. Een bijna perfecte aanloop en afronding van het rustgebied.
Hoogtepunten van de blauwe route zelf zijn onder andere het uitzicht vanaf de Abelentop, een hoge duin met een uitkijktorentje erop. Even verderop kom je langs een vogelkijkscherm bij een groot duinmeer. Hier moet je even de blauwe route voor verlaten, maar het zicht over het meer waar watervogels hun eigen rust zoeken is dat meer dan waard.
En dan die namen: Kijfhoek? Bierlap?
De Kijfhoek en Bierlap, het zijn twee afzonderlijke en naast elkaar gelegen gebiedjes, maar ze hebben beide een wat vreemde naam. En die namen hebben ze al heel lang, al zeker sinds de 16e eeuw. Maar waarom deze namen, dat is niet bekend. De Kijfhoek zal wel ooit betwist zijn geweest. Kijven is namelijk een ander woord voor ruzie maken, zoals die oude wijven deden waarmee ik mijn wagen had volgeladen. Zou de ruzie dan beslecht zijn bij een biertje? Wellicht, maar de naam Bierlap heeft er naar het schijnt niets mee te maken. De naam Bierlap is waarschijnlijk afkomstig van het woord “beer”, zoals de drek heette die hier ooit de grond bedekte.
Praktische informatie voor het wandelen in de Kijfhoek en Bierlap
- Startpunt: Bezoekerscentrum De Tapuit, Meijendelseweg 42, 2243 GN Wassenaar
- Twee gratis parkeerplaatsen op 100 en 300 meter van de Tapuit.
- De Tapuit bereik je via de Meijendelseweg in Wassenaar. Direct na de bebouwde kom van Wassenaar door een slagboom en dan anderhalve kilometer doorrijden naar het parkeerterrein.
- Horeca: naast de Tapuit is een pannenkoekenboerderij
- Wandelingen
- De Blauwe route is 3 kilometer
- In de Kijfhoek en Bierlap kun je zelf je route bepalen
- Mijn eigen route was 10 kilometer (gpx kun je hieronder downloaden). Hier heb ik drieënhalf uur over gedaan
- Koop hier je tickets voor de Kijfhoek en Bierlap.
- Download hier het kaartje met de genummerde paaltjes van Dunea.
- De paden waar je mag wandelen in de Kijfhoek en Bierlap zijn gemarkeerd met paaltjes met een groene kop.
Gpx-bestand voor wandelroute in Kijfhoek en Bierlap.
Ik heb je in de tekst gewaarschuwd: ga vooral op eigenhoutje de Kijfhoek en Bierlap verkennen. Dit gebied leent zich er niet voor om andermans route te wandelen. Wil je per se eigenwijs zijn, dan kun je hieronder de gpx downloaden van de route zoals ik die gewandeld heb.
Blijf op de hoogte
Zet nu je emailadres op mijn mailinglist! Af en toe ontvang je een emailtje van me met een overzicht van de nieuwste blogs. De updates komen uit wanneer het uitkomt, dus zeer onregelmatig. Een beetje zoals ik zelf ben dus. Je emailadres wordt alléén voor deze mailing gebruikt.
Plaats een reactie