groene stadswandeling rotterdam zuid

Groen op Zuid: de meest groene wandeling van Rotterdam

Home » Wandelen » Routes van Bestemming Buitenlucht » Groen op Zuid: de meest groene wandeling van Rotterdam

Rotterdam, gehakt uit marmer, schreef Jules Deelder ooit. Maar wie dacht dat een stadswandeling in Rotterdam alleen maar steen laat zien, heeft het mis. Aan de linkeroever van de Maas ligt Rotterdam-Zuid, zo rijk aan stadsparken dat je hier met gemak een prachtige groene wandeling kunt maken.

En dus ging ik de uitdaging aan de meest groene stadswandeling van Rotterdam te ontwerpen. Het is wonderbaarlijk hoe mooi je de parken in Rotterdam-Zuid tot een lange stadswandeling aaneen kunt rijgen. En tussen de parken door wandel je door dorpse straatjes, die je in niets aan een grote stad doen denken.

Een groene wandeling in de stad Rotterdam

De wandelroute is mede mogelijk gemaakt door Ontdek IJsselmonde. Een stap-voor-stap routebeschrijving en een gpx-bestand kun je onderaan het artikel downloaden. In dit uitgebreide blog probeer ik je alvast lekker te maken met al het moois dat je kunt gaan zien.

> spring direct naar de routebeschrijving en gpx-bestand

Bank in het park De Twee Heuvels in Rotterdam

“Groen op Zuid”, wandeling door het groene Rotterdam-Zuid

Deze stadswandeling combineert het vele groen van Rotterdam-Zuid tot een wandeling van ruim 18 kilometer. Je start de wandeling aan de rand van Rotterdam en baant je langzaam noordwaarts tot aan de oevers van de Maas en het Eiland van Brienenoord. Op de terugweg gaan we via Tuindorp Vreewijk, het enorme Zuiderpark en de Molenweide terug naar het startpunt.


Een middellange variant (14 km)

Is 18 kilometer net te veel van het groene, eh…, goede? Dan is er ook verkorte variant van deze groene stadswandeling in de routebeschrijving opgenomen. Deze snijdt halverwege een deel van de route af en pakt een stukje van de sportvelden bij Varkenoord mee. Je slaat dan wel het park De Twee Heuvels en het Eiland van Brienenoord over.

Zuidelijk Randpark

Niet alleen maar groen

Helaas is het onvermijdelijk dat er ook een paar stukjes grijs in voorkomen. Het is niet alleen groen wat er blinkt. Het minst groene stukje is ongetwijfeld bij de Coen Moulijnweg. Ongeveer een kilometer loop je niet in het natuurschoon dat je van een groene wandeling verwachten mag. Gelukkig staat daar wel een prachtig monumentaal gebouw om te bewonderen: de Kuip.

Trappen bij stadion Feyenoord in Rotterdam-Zuid
Ook de directe omgeving van de Kuip is mooi en fotogeniek, maar zeker niet groen.

Wat ga je zien tijdens deze groene stadwandeling in Rotterdam-Zuid?

Met achttien kilometer kan het niet anders of je gaat veel moois zien. Bij deze een greep uit de mooiste parken en plekken die je in elk geval niet missen wilt.

Als ik me af en toe laat meeslepen, dan bied ik daarvoor bij voorbaat mijn excuses aan. Ik ben op Rotterdam-Zuid geboren en heb er mijn jeugd doorgebracht. En hoewel ik er al bijna dertig jaar niet meer woon en heel gelukkig ben in Limburg, was de tocht toch ook een beetje jeugdsentiment. Je kunt de Rotterdammer wel uit de stad halen, maar de stad nooit helemaal uit de Rotterdammer.

Hoe groen is Rotterdam?

Zuidelijk Randpark

We beginnen de wandeling bij het zwemwater in het Zuidelijk Randpark. Officieel is dit grondgebied van de gemeente Barendrecht, maar het staat toch vooral ten dienste van Rotterdam-Zuid. Het vormt de buffer tegen de geluidsoverlast van de A15, maar opvallend genoeg heb je in dit park eigenlijk weinig last van de snelweg.

Zwemplas in Vrijenburgbos in Rotterdam-Zuid

Het park bestaat uit een aantal kleine natuurgebieden. Aan het begin van de groene stadswandeling van Rotterdam lopen we langs de zwemplas in het Vrijenburgbos en door het Vaanbos waar we een kronkelend voetpaadje volgen. De overige twee deelparken ontdekken we aan het einde van de wandeling.

Veel bomen en groen aan het begin van de meest groene wandeling van Rotterdam

Kinderboerderij De Kooi

Het is, in mijn bescheiden mening, een van de mooiste kinderboerderijen die ik ken. Groot, veel dieren, meerdere weides en zelfs een ruime eendenvijver staan klaar om de jonge stadskinderen, waaronder ikzelf dus, een boerderij-ervaring te geven.

De wandeling loopt langs kinderboerderij De Kooi, maar tijdens openingstijden raad ik je aan er zeker even overheen te wandelen of een kop koffie te drinken. Het is er altijd goed toeven.

Kinderboerderij De Kooi

Spinozapark

Het Spinozapak is aangelegd in de jaren ’60. Voor mij persoonlijk is dit een bijzonder park, want ik ben geboren met uitzicht op dit park. In dit park heb ik leren schaatsen, klom ik in de bomen en stookte stiekem fikkie met mijn vriendjes. Er stond een groot klimrek in de vorm van een vliegtuig. Daar is nu niet veel meer van over. Het park heeft een aantal renovaties achter de rug en is nu een stuk ruimtelijker en bevat meer waterberging om ook in het nieuwe klimaat droge voeten te kunnen houden.

Spinozapark in Rotterdam

Opvallend zijn nu de lange en gestileerde bruggen. Gelukkig is de plantentuin er nog wel, een door de omwonenden onderhouden tuin met vaste planten. Deze was er al in de jaren ’60, is een poosje in het slop geraakt, maar begin deze eeuw weer opnieuw opgepakt. De wandelroute Groen op Zuid gaat uiteraard ook dwars door deze plantentuin.

Parkje onderaan de Smeetslandsedijk in de wijk Lombardijen

Smeetslandsedijk

Dat we hier eigenlijk te maken hebben met oer-Hollandse polders blijkt wel uit de dijken die we tegenkomen. Veruit de mooiste is de Smeetslandsedijk, ooit rond 1450 aangelegd door Dirk Smeets die ook zijn naam gaf aan de polder die daardoor ontstond: De Smeetspolder. Het gedeelte waar we nu over de dijk lopen stond vroeger bekend als de Smeetslandse Hogedijk. De Smeetslandse Lagedijk is grotendeels verdwenen door latere stadsuitbreidingen.

Smeetslandsedijk

Varkenoord

We kennen allemaal Varkenoord als het trainingscomplex van Feyenoord. Dat hoop ik althans, want het is basiskennis voor iedereen die in Rotterdam woont of er komt kijken. Maar oorspronkelijk was ook dit een polder met de illustere dubbele naam “Varkendsoord en Karnemelksland”. Inderdaad, een polder waar vooral veeteelt plaatsvond. Varkendsoord en Karnemelksland werden van elkaar gescheiden door de Vliet, nu de Lange Geer die we straks bij Vreewijk nog gaan tegenkomen.

Aan het einde van de Buitendijk bij Varkenoord

Nu is Varkenoord vooral een sportveldencomplex, waar onder andere de Feyenoord Academy huist. De lange wandelroute loopt om Varkenoord heen, over de Buitendijk. De verkorte versie gaat dwars door Varkenoord, wat de meest groene afsteekroute is. Een waarschuwing hier is wel op zijn plaats: Varkenoord is constant in ontwikkeling en de wegen die er nu doorheen gaan kunnen binnenkort zomaar afgesloten of verplaatst zijn.

Wandeling in het groene Park de Twee Heuvels in Rotterdam

Park de Twee Heuvels

Soms is het werk van een blogger eenvoudig, bijvoorbeeld wanneer je moet uiteggen wat je kunt zien in een park met de naam “De Twee Heuvels”. Uiteraard gaat de wandelroute dwars over een van de heuvels. De andere heuvel ligt in het bos en is wat moeilijker te ontdekken.

De top van een van de twee heuvels

Voor ons Limburgers stellen de heuvels niet zoveel voor, eerlijk gezegd. Maar voor het platte Holland zijn deze bergjes al heel wat. Want hoe komt een park in een polder toch aan heuvels? De reden is eigenlijk wat-laag-bij-de-gronds. Het is het puin van oude boerderijen die moesten verdwijnen voor de aanleg van het park. Eigenlijk zijn de twee heuvels dus gewoon puinhopen.

Stapstenen in De Twee Heuvels

Het park De Twee Heuvels is wel een van de mooiere parken van de stad met veel water, slingerende singels met bruggen, ruime grasvelden en veel bomen. Vooral rondom de rand van het park zijn bossen geplant, waardoor je het park als groter ervaart dan het in werkelijkheid is. Erg leuk zijn ook de stapstenen, voor wie iets avontuurlijkers wil dan een brug.

Eiland van Brienenoord

Eiland van Brienenoord

Misschien wel de topattractie van deze wandeling; het Eiland van Brienenoord. Een nadeel is de geluidsoverlast van de snelweg, maar verder is dit eiland prachtig. Maar liefst 22 hectare ruige natuur op een eiland in de Nieuwe Maas. Houd mijn website in de gaten (of zet jezelf op de mailinglijst), want ik schrijf binnenkort een artikel over alleen dit eiland. Er valt zoveel over te vertellen dat dat niet in één blogje past. Over de natuurlijke ontstaansgeschiedenis, bijvoorbeeld. Of over meneer Van Brienen, die het eiland kocht en er een zalmvisserij begon.

Ben Schopbrug naar het Eiland van Brienenoord

Vandaag beperk ik me tot de hoogtepunten van het eiland die zo mooi passen in het thema van de wandelroute “Groen op Zuid”, de meest groene wandeling van Rotterdam. Ten eerste de Schotse hooglanders, die hier vrij rondwandelen. We kennen ze als grote grazers die helpen de grote natuurparken te onderhouden. Maar midden in de stad was ik ze nog nooit tegengekomen.

Wandeling langs Schotse hooglanders op het groene eiland van Brienenoord in Rotterdam

Ten tweede is de Van Brienenoordbrug indrukwekkend groot. Zeker als je er recht onder staat. Het contrast van het groen waar je in staat en de razende auto’s op de snelweg boven je is bijna surrealistisch.

De Van Brienenoordbrug vanaf het eiland

Verderop wandel je een poos langs de Maas. Ook hier wandel je in het groen en je zou bijna vergeten in Rotterdam te zijn, ware het niet dat je af en toe tussen de bomen door een blik kunt werpen op de skyline aan de overkant. De o-zo herkenbare skyline van Rotterdam. Ja, het Rotterdam gehakt uit marmer maar gezien vanuit het groene bos aan de overkant.

Blik op de skyline van Rotterdam vanuit het groen tijdens de wandeling op het Eiland van Brienenoord

Stadion Feyenoord

Dan wandelen we door een stukje dat helaas niet zo groen is, maar vooral grijs. Maar we komen wel dicht bij het heiligste stukje groen van Rotterdam: de grasmat van de Kuip. We wandelen vlak langs het stadion en kunnen de constructie eens goed bekijken.

Stadion Feyenoord

Want wat is de Kuip toch eigenlijk een bijzonder mooi stadion. Gebouwd in 1936 als een van de eerste stadions met een tweede ring, volledig uit staal. Het is in recordtempo gebouwd; slechts tien maanden duurde het voordat het complex klaar was. Vier jaar later brak de oorlog uit en het is nog altijd een wonder dat de Duitsers het staal niet gebruikt hebben voor wapenproductie. Naar het schijnt kwam dat ook doordat de toenmalige stadiondirecteur tegen de bezetter de hoeveelheid staal schromelijk had onderschat, waardoor sloop niet lonend zou zijn.

Varkenoordsepark vanaf de brug bij Stadion Feyenooord

Wandeling in Vreewijk, het groene tuindorp op Rotterdam-Zuid

Dan komen we aan in Vreewijk. Pardon, Tuindorp Vreewijk. Het is een van de oudste tuindorpen van Nederland en is als geheel een beschermd stadsgezicht. Bovendien telt de wijk 271 rijksmonumenten. De opzet van de wijk was met enorm veel groen en tot op de dag van vandaag is het een schilderachtig dorp midden in de stad. Zie ook het artikel “Wandelen door de Tuindorpen van Rotterdam-Zuid”.

Fontein in Lange Geer bij de groene wandeling in Rotterdalm-Zuid

We steken eerst de Lange Geer over. De singel vormde voordat de wijk gebouwd werd dus de scheiding tussen Varkendsoord en Karnemelksland, maar was ook de grens tussen de gemeente IJsselmonde en Charlois. De meerkoeten hebben net jongen gekregen in de Lange Geer wanneer ik er wandel, wat alleen maar meer bijdraagt aan het dorpse karakter van Vreewijk.

Meerkoeten in Vreewijk tijdens de meest groene stadswandeling van Rotterdam

Daarna lopen we door de Lede, een van de mooiste straten in de wijk, waar de toen modieuze Engelse landschapsstijl vanaf spat. Maar je loopt hier dus niet in een landgoed op de Veluwe. Nee, dit is gewoon Rotjeknor op zijn groenst.

Lede in tuindorp Vreewijk

Valkeniersweide

De Valkeniersweide is een klein langgerekt park en hoort bij Vreewijk. De naam doet herinneringen op aan de Valkerij, een jachtsport die vooral door de adel werd gespeeld tot ongeveer 200 jaar geleden. Alle straten in dit deel van Vreewijk hebben ook namen die verwijzen naar landbouwwerktuigen en jacht.


Lees voor meer informatie over de valkerij zeker even mijn artikel over Valkenswaard.


Valkeniersweide in het groene Tuindorp Vreewijk bij de wandeling in Rotterdam

Zuiderpark, grootste stadspark van Nederland

En dan komen we aan bij het grootste park van Rotterdam. Wat zeg ik, het grootste stadspark van Nederland. Het Zuiderpark is 430 voetbalvelden groot. Dat is meer dan viereneenhalf keer het Vondelpark, het grootste stadspark van Amsterdam.

Wandeling in het groene Zuiderpark in Rotterdam-Zuid
Actief in het Zuiderpark

Het Zuiderpark is in vergelijking met de rest van deze “Groen op Zuid” wandeling wat drukker, maar vooral levendig en gezellig. Er laten mensen hun hond uit. Anderen joggen. Jongeren op een step, ouderen op de fiets. Op de grote en glooiende ligweides zitten talloze Rotterdammers te chillen. Mensen kijken kan volop in het Zuiderpark.

Kijk je liever naar de stadse fauna, dan hoef je maar een blik op de waterplassen te richten om te genieten van ganzen, zwanen, eenden, meeuwen en ik zag zelfs een scholekster.

Meeuwen in het Zuiderpark

Havenspoorpad, een Levenspad

De wandeling vordert en we moeten de buurt Zuidwijk doorkruisen, een wijk met vooral veel flatgebouwen. Even iets minder weelderig groen, maar het pad dat we kiezen (Meyenhage) loopt nog behoorlijk rustig langs een water en met veel bomen.

Zijn we Zuidwijk door, dan komen we uit bij het Havenspoorpad. Vroeger was dit de spoorlijn die de haven verbond met het achterland. Nu is het een 6 kilometer lang fietspad, landelijk groen met talloze knotwilgen. Die staan er niet zomaar. Zo’n tien jaar geleden kregen inwoners de kans een wilg te adopteren als herinnering aan een overleden geliefde. In de jaren die volgden werden 275 wilgen geplant, bijna allemaal voorzien van de naam van de overledene. Het Havenspoorpad werd zo een Levenspad. De Vereniging Vrienden van het Levenspad  zorgt voor het onderhoud van de bomen.

Havenspoorpad ontbreekt niet in de meest groene wandeling van Rotterdam
Havenspoorpad is levenspad

Einde van de meest groene wandeling in Rotterdam: Sint-Clarabos en de Molenweide

Nog eenmaal over een wel heel schilderachtig weggetje en we komen weer bij het Zuidelijk Randpark aan. We zien kunst in het Sint-Clarabos, speeltoestellen en even verderop weer stapstenen. Dit deel van het park is bij uitstek geschikt om met kinderen te komen verpozen.

Clarabos, een speelbos voor kinderen

Maar dan nog een stukje verder, de bomen verdwijnen en we naderen de Molenweide. Hier staat in het midden een bijna driehonderd jaar oude windmolen: de Pendrechtse molen. Bijna drie eeuwen oud, maar op dit plekje staat ie nog maar dertig jaar. Windmolens hebben wind nodig, en de oprukkende bebouwing van de stad maakte het draaien onmogelijk. In 1993 is hij daarom hiernaartoe verhuisd.

Maar werkloos is de molen allerminst. Een half miljoen omwentelingen per jaar (en geloof deze molenaar in opleiding maar dat dat best veel is). Hij pompt ondertussen het water in het Zuidelijk Randpark rond en is zo een schakel in de “Blauwe Verbinding”. De Blauwe Verbinding is een waterverbinding die schoon water van de Oude Maas naar het Zuiderpark brengt en tegelijkertijd een 15 kilometer lange kanoroute vormt. Mooi en bijzonder, maar niet groen.

Pendrechtse molen in Molenweide op Rotterdam-Zuid

Rotterdam-Zuid, wandeling in een groene stad op het eiland IJsselmonde

De wandeling is mede mogelijk gemaakt door Ontdek IJsselmonde, die graag laat zien hoe mooi het gebied tussen Rotterdam en Dordrecht is. Je hebt het je waarschijnlijk geen moment gerealiseerd tijdens het wandelen van de meest groene wandeling van Rotterdam, maar je was continu op een eiland. Rotterdam-Zuid ligt op het Eiland IJsselmonde dat omringd is door rivieren.

Je bevindt je hier in de rivierendelta, waar de Maas en de Rijn in de Noordzee uitmonden. Een van de grootste eilanden in de rivierendelta is het Eiland IJsselmonde. Aan de bovenkant wordt IJsselmonde begrensd door de Nieuwe Maas (wat eigenlijk de Lek is). Aan de onderkant door de Oude Maas (wat eigenlijk de Waal is). Lees vooral ook mijn artikel “Rotterdam ligt niet aan de Maas: de rivierendelta in Zuid-Holland”.

Bank in Zuiderpark tijdens de groene wandeling in Rotterdam

Rotterdam-Zuid ligt dus op dit eiland. Vandaar dat Rotterdammers het altijd over “op Zuid” hebben. Verder vind je er dorpen als Rhoon en Poortugaal, onder natuurwandelaars vooral bekend vanwege de grienden. Ook Ridderkerk ligt op IJsselmonde. Op een veel drukker punt met maar liefst drie verschillende snelwegen, maar ook hier kun je een mooie wandeling maken door de groene schil rondom Ridderkerk. En tenslotte mag ik met mijn achternaam natuurlijk het plaatsje Barendrecht niet vergeten.

Routebeschrijving en gpx van “Groen op Zuid”, de meest groene wandeling van Rotterdam

Je kunt de wandeling lopen op basis van de routebeschrijving, de verkorte versie is hierin tevens beschreven. Download de Routebeschrijving “Groen op Zuid”, de meest groene stadswandeling van Rotterdam (pdf).

GPX-bestand voor de wandeling “Groen op Zuid”.

Je kunt het gpx-bestand voor de wandelroute “Groen op Zuid” downloaden via onderstaande downloadknop.

Blijf op de hoogte!

Zet nu je emailadres op mijn mailinglist! Af en toe ontvang je een emailtje van me met een overzicht van de nieuwste blogs. De updates komen uit wanneer het uitkomt, dus zeer onregelmatig. Een beetje zoals ik zelf ben dus. Je emailadres wordt alléén voor deze mailing gebruikt.

Gerelateerde berichten

  1. sltadswandeling Namen
  2. Wandelen in Ridderkerk
  3. Tuindorpen Rotterdam Zuid wandelroute
  4. Wandelroute Zuidas Amsteram

Deze wandeling is mogelijk gemaakt in samenwerking met  Ontdek IJsselmonde.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *